حکمرانی داده، مولفه کلیدی در هوشمندسازی و تحول دیجیتال صنعت: مطالعه موردی- صنعت برق

بر اساس مواد متعدد از قانون برنامه هفتم توسعه کشور، وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی می بایست با رعایت قانون مدیریت داده‌ها و اطلاعات ملی نسبت به تدوین برنامه تحول دیجیتال و هوشمندسازی اقدام نمایند. تحول دیجیتال در حوزه‌ی صنعت برای مدیریت، حفظ امنیت و بهینه سازی حجم عظیم داده‌های تولید شده توسط ابزارها و سامانه‌های دیجیتال، به "حکمرانی داده" متکی است. بدون حکمرانی و مدیریت مناسب داده، ساز و کارهای تحول دیجیتال با چالش‌هایی مانند ناکارآمدی، سیلوهای داده و خطرات امنیتی روبرو خواهند شد. از این رو، با توجه به اهمیت حکمرانی داده به عنوان یکی از الزامات تحول دیجیتال در بخش صنعت، گزارش حاضر موضوع حکمرانی داده در صنعت برق- به عنوان یکی از زیربنایی‌ترین صنایع کشور- را مورد توجه قرار داده است. مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که صنعت برق بدلیل اهمیت راهبردی، پیچیدگی بسیار بالای قسمت‌های مختلف و تاثیر اساسی آن در تمامی حوزه‌های فناوری‌های نوین، باید قابلیت تطبیق با نیازهای مصرف‌کنندگان و پیشرفت‌های صورت گرفته در حوزه‌های دیگر را داشته باشد. برای نیل به این هدف، تنها روش، استفاده از تصمیم‌گیری‌های اثربخش و داده-محور است. برای این منظور باید از داده‌های اخذ شده در تمامی قسمت‌های این صنعت (تولید، انتقال، توزیع، بازار، میزان رضایت مصرف‌کنندگان، سیاست‌های بالادستی و ...) استفاده کرد تا بتوان در بازار رقابت با رقیبان قدرتمند جهانی موفق بود. بررسی نحوه عملکرد سازمان‌ها و شرکت‌های موفق جهانی در این حوزه تائیدی بر مطالب ذکر شده در این بخش است. تمامی فعالان موفق جهانی در این حوزه از بیش از دو دهه پیش برنامه‌ها و پروژه‌هایی را در جهت ایجاد تحول دیجیتال آغاز کرده‌اند و منابع بسیاری را به این مهم تخصیص داده‌اند. با اجرای این تغییرات، داده‌های تولید شده در تمامی قسمت‌های مختلف این صنعت با استفاده از حکمرانی داده و طرح کلان تحول دیجیتال، این قابلیت را پیدا می‌کنند که در تمامی سطوح تصمیم‌گیری مورد استفاده قرار گیرند. بررسی‌های انجام شده در رابطه با ارزیابی میزان بلوغ شرکت‌ها نشان‌دهنده تاثیر بسیار زیاد این تغییرات در بهبود عملکرد شرکت‌ها است. با توجه به این نتایج، سیاست‌گذاران حوزه صنعت برق کشور باید برای افزایش بهره‌وری و اثربخشی عملکرد این حوزه، فعالیت‌های مشابهی را در اولویت قرار دهند. البته مطمئناً در این حوزه نیز پروژه‌هایی در این راستا انجام گردیده است ولی مطالعات انجام شده در این مستند نشان می‌دهد که تنها وقتی ارزش واقعی داده‌ها در سازمان مشخص می‌گردد (خصوصاً از نگاه مدیران عالی‌رتبه) که تمامی پروژه‌های مرتبط با تحول دیجیتال سازمان در قالب و چارچوب یکسانی تجمیع گردد و با رعایت توصیه‌ها و فرآیندهای مبتنی بر اصول حکمرانی داده، داده‌ها به عنوان مهمترین دارایی این صنعت مورد توجه قرار گیرند. در غیر اینصورت انجام پروژه‌های مستقل و عدم یکپارچه‌سازی آنها اثر چندانی در موفقیت این صنعت نخواهد داشت.