ارزیابی کمی و کیفی محتوای الکترونیکی بومی

ارزیابی و تعیین وضعیت محتوای الکترونیکی بومی در کشور نیازمند داشتن مدل مناسب ارزیابی کمی و کیفی است. در راستای دستیابی به این مدل، ضمن مطالعه و بررسی ابعاد مختلف محتوای الکترونیکی و تجربیات کشورها در این زمینه، به بررسی تعدادی از مدل‌های مختلف مطرح در این حوزه نیز پرداختیم. نکته‌ای که از این مدل‌ها قابل درک است، محدودیت کارکرد هر یک ناشی از تمرکز هر یک در زمینه خاصی از ابعاد توسعه و ارزیابی محتوای الکترونیکی است و نمی‌توان انتظار داشت کلیه ابعاد و جوانب ارزیابی محتوای الکترونیکی را پوشش بدهند. بنظر می‌رسد از بین مدلهای مطرح شده، انتخاب یک مدل ترکیبی با عنوان مدل ابعاد ارزیابی محتوای الکترونیکی بومی، مناسبترین پاسخ برای تهیه یک مدل ارزیابی تدقیق‌شده می‌باشد. این مدل نمایانگر حوزه‌ها و ابعاد اصلی است که بایستی برای ارزیابی وضعیت محتوای الکترونیکی بومی در کشور مورد ارزیابی قرارگیرند. برای سنجش محتوای الکترونیکی بومی، محتوای الکترونیکی در چهار حوزه اصلی اطلاعات، سرگرمی، خدمات دولتی و خدمات کسب و کاری طبقه‌بندی شد. نقشهای اصلی و پشتیبان در زنجیره ارزش محتوای الکترونیکی بومی و وظایف اصلی هر یک شناسایی شد. بر مبنای مدل مطرح شده، شاخص‌بندی در سه دسته شاخص‌های اولویت‌دار و پشتیبان، شاخص‌های نقش‌محور در حوزه‌های محتوایی. شاخص‌های خاص صفحات محتوایی ارائه گردید. از آنجاییکه سنجش و ارزیابی محتوای الکترونیکی بومی بدون درنظرگرفتن شرایط، پیش‌نیازها و پس‌نیازها دقیق و جامع نمی‌باشد، برای نمایش تقدم و تأخر و نحوه تأثیر و تأثر هر یک از ابعاد و نتایج انجام وظایف نقشهای مختلف بر دیگر ابعاد و نقشها، مدل بلوغ توسعه محتوای الکترونیکی بومی در سه گام ارائه شد. در گام اول این مدل، نقشهای آماده‌سازی و پشتیبان بیشترین نقش و تأثیر را داشته و شرایط لازم و کافی برای ورود به گام دوم بلوغ یعنی اقدام و بکارگیری را فراهم ‌می‌کنند. فعالیتهای اصلی گام اقدام و بکارگیری مدل بلوغ بر مبنای فعالیتهای نقشهای اصلی مدل ارزیابی استوار است و خروجیهای حاصل از این گام، شکل‌دهنده اثرات نهایی در گام سوم مدل بلوغ هستند. از آنجاییکه اساس و پایه موارد ارائه شده در جداول آماده‌سازی و پشتیبان، نقش محور و کیفیتی و اثرات مطرح شده در سه گام مدل بلوغ ارزیابی محتوای الکترونیکی بومی بر ابعاد اصلی مطرح در مدل ابعاد ارزیابی محتوای الکترونیکی بومی، استوار است، بنابراین، جهت تصحیح و تکمیل مدل اصلی، ابعاد اصلی این مدل در قالب پرسشنامه‌ای با خبرگان این حوزه مورد بررسی و مشورت قرارگرفت.