پایش ماهواره ای سیل

پایش ماهواره ای سیل، بررسی شدت و فراوانی وقوع سیل در ایران نیز، علیرغم کاهش میزان بارش طی سال های اخیر، نشان دهنده ی روند افزایشی وقوع سیل در کشور است. طبق آمارهای رسمی، بیش از پنجاه درصد تلفات ناشی از بلایای طبیعی در ایران اختصاص به پدیده سیل دارد. سیلاب علاوه بر آسیب های جانی جبران ناپذیر، خسارت های مالی فراوانی ببار آورده و به شدت روی فعالیت های اجتماعی و اقتصادی مناطق تحت پوشش تاثیر می گذارد. در این راستا، بیشترین خسارت به بخش کشاورزی، مسکن و زیرساخت ها وارد می شود. بنابراین مدیریت این نوع از حوادث طبیعی به منظور کاهش اثرات جانی و مالی آن امری ضروری می باشد. بر اساس گزارش های مرکز تحقیقات اپیدمیولوژی بلایای طبیعی (Centre for Research on the Epidemiology of Disasters) در ژنو، از سال 2000 میلادی به بعد، دنیا با وقوع بلایای طبیعی بیشتری، به ویژه در موارد زمین لرزه، سیلاب و توفان‌های سهمگین مواجه بوده است. در سال 2016، در گزارش های منتشر شده توسط این مرکز، مشخص گردیده که تلفات جانی و مالی ناشی از وقوع سیلاب در جهان رو به فزونی است. ( http://www.cred.be)

سنجش از دور در حال حاضر بیشتر کشورها به منظور پایش حوادث طبیعی چون سیل از علم سنجش از دور استفاده می کنند. بدین منظور بنا به شرایط و در دسترس بودن تصاویر ماهواره ای، از تصاویر راداری و اپتیکی استفاده می گردد. امروزه استفاده از فناوری سنجش از دور و سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) به دلیل ویژگی ها و امکاناتی که در اختیار کارشناسان قرار می دهند، بعنوان ابزاری کارآمد در نظر گرفته می شود و بکارگیری آن در حوزه مطالعات مربوط به وقوع سیل و آثار آن بیش از پیش توصیه می شود. با کمک این فناوری و تحلیل لایه های مختلف تولید شده از تصاویر ماهواره ای در سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) می توان اطلاعات مفیدی را برای پایش، مدیریت و کنترل آثار مخرب سیل فراهم نمود: بعنوان نمونه لایه های اطلاعاتی زیر می تواند با بهره گیری از فناوری سنجش از دور به منظور مدیریت و پایش سیل تولید گردد:

نقشه های موضوعی مانند کاربری و پوشش اراضی، نقشه تراکم پوشش گیاهی، نقشه محدوده تحت تاثیر سیلاب دسته بندی رودها و تعیین محدوده حربم رودها، مدل های ارتفاعی رقومی و تولید نقشه های شیب و جهت شیب حوضه ها و ...